آموزش ساز رباب

معرفی ساز رباب

رباب یک ساز قدیمی است که خاستگاه آن خراسان دوره اسلامی سیستان و بلوچستان و افغانستان می‌باشد.

این ساز با نام رباب بیش از یک هزار سال قدمت دارد و نام پارسی‌اش رواده می‌باشد. 

اجزای تشکیل دهنده ساز رباب:

تنهٔ این ساز از چوب توت بی دانه ساخته می‌شود که داخل آن تهی بوده و پوست روی آن از پوست بزغاله کشیده می‌شود، تارهایش در قدیم «زه» یا روده بود که استاد محمدعمر تغییراتی اصلاحی در پرده‌ها و تارهای رباب ایجاد کرد و تار نایلون به کار برد.

رباب مجموعاً از چهار قسمت شکم، سینه، دسته و سر تشکیل شده‌است، شکم در واقع جعبه‌ای به شکل خربزه‌است.

که بر سطح جلویی آن، پوست کشیده شده و خرکی کوتاه روی پوست قرار گرفته‌است. سینه نیز جعبه‌ای مثلث شکل است که سطح جلویی آن، تا اندازه‌ای گرد و ماهی شکل و از جنس چوب است. 

در سطح جانبی سینه (سطحی که هنگام نواختن در بالا قرار می‌گیرد)، هفت گوشی تعبیه شده که سیم‌های تقویت کننده صدای ساز به دور آن‌ها پیچیده می‌شوند.

 بر سطح جانبی دیگر (سطح پائینی)، پنجره‌ای دایره‌ای شکل ساخته شده‌است. دسته ساز نسبتاً کوتاه است و بر روی آن، حدود ده «دستان» بسته می‌شود و بالاخره در سر ساز، مانند، تار جعبهٔ گوشی‌ها قرار گرفته و در سطوح بالائی و پائینی این جعبه، هر یک سه گوشی تعبیه شده‌است، سطح جانبی جعبهٔ گوشی‌ها کمی به طرف عقب ادامه یافته‌است.

رباب داراي دو گروه وتر است، گروه اول وترهاي اصلي به تعداد 6 عدد كه روي آن‌ها مضراب نواخته مي‌شود و گروه دوم وترهاي فرعي يا واخوان‌ها به تعداد حدود 12 عدد كه روي آن‌ها مضراب نواخته نمي‌شود و از ارتعاش وترهاي اصلي به صدا در مي‌آيند.

جنس و مواد به کاررفته در ساختمان رباب پنج تار

_سر پنجه (تاج): ا ز چوب توت ساخته می‌شود.

_پوست: روی قسمت پایینی کاسه کشیده می‌شود و از پوست آهو و پوست بز است.

_خرک: از شاخ آهو و گاهی از چوب توت ساخته می‌شود.

_دستانها: اغلب از زه است گاهی هم از نخ نایلونی و نخ‌های نسوز استفاده می‌شود.

_مضراب: از جنس شاخ آهو یا پلاستیک است.

_تارهای اصلی ۱ و۲ و ۳ روده‌ای نازک، ۴ روده‌ای ضخیم

_تارهای فولادی (فولاد)